یبوست در کودکان

یبوست در کودکان
ارسال شده در : پنجشنبه 21 بهمن 1395 ساعت 08:50:38

شرح بیماری اصطلاح یبوست زمانی بکار می‌رود که مدفوع بحدی سفت باشد که نتواند براحتی از روده خارج شود. برخی از والدین فکر می‌کنند که شکم کودکشان باید هر روز کار کند، در صورتی که این تفکر چندان صحیح نیست! تعداد دفعات دفع به اندازه سهولت تخلیه آن اهمیت ندارد. بعبارت دیگر، در صورتی که فرزند شما براحتی، مدفوعی نسبتا نرم را تخلیه می‌کند، دچار یبوست نیست حتی اگر این دفع ، هر چند روز یکبار اتفاق افتد. امکان دارد یک نوزاد سالم از روزی 4 بار تا یکبار در روز مدفوع کند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ممکن است یکبار به ازای هر نوبت شیر، دفع داشته باشند. با افزایش سن معمولا تعداد دفعات دفع، کاهش می‌یابد ولی به حجم آن اضافه می‌شود. در حالت طبیعی یک کودک سه چهار ساله بین سه تا چهار بار در روز تا سه بار در هفته اجابت مزاج خواهد داشت! تبدیل شیر مادر به شیرهای خشک به هر دلیل، می‌تواند عادات روده‌ای نوزادان ( خصوصا طی دو سه هفته ابتدای تولد ) را تغییر دهد. در برخی از این موارد ( به صلاحدید پزشک ) افزودن آب بیشتر به شیر خشک می‌تواند جلوی یبوست را بگیرد. نکته‌ای که ذکر آن خالی از لطف نیست اینکه باید به عادات اطفال توجه داشته باشیم، برای مثال برخی از نوزادان در زمان اجابت مزاج به خود فشار می‌آورند، تا حدی که صورتشان سرخ می‌شود، اما اگر مدفوع سفتی نداشته باشند، آنها را مبتلا به یبوست در نظر نمی‌گیریم. در این موارد اگر مشکلات دیگری وجود نداشته باشد، نیاز به اقدام خاصی نخواهد بود. اغلب اطفال در دوره‌ای دچار یبوست می‌شوند. ولی معمولا این دوره‌ها کوتاه مدت بوده و درمانهای ساده و معمولی کفایت می‌کنند. علل یبوست تغییر در عادات غذائی ، مثلا تبدیل رژیم به سمت غذاهای افراد بالغ، مصرف مقادیر قابل توجه از شیر گاو خصوصا در اطفال زیر 2 سال، همچنین عدم مصرف مقادیر کافی مایعات ، خصوصا آب در طول فعالیتهای فیزیکی یا در مناطقی که هوای گرم است، و نیز بی‌توجهی به نیاز بدن به اجابت مزاج مثلا در اثر بازیگوشی مفرط کودک و تنبلی ترریجی روده‌ها ، تغییر محل زندگی یا مسافرت ، ترس از محیط توالت به هر دلیل مثلا وجود سوسک یا ... ، بهم خوردن نظم طبیعی و روزمره زندگی ، شروع تحصیل ، مصرف بسیاری از داروها ، و ... . یبوست می‌تواند باعث دردهای قولنجی (کرامپی) ناشی از عبور سخت مدفوع، باد کردن شکم ، و حتی تهوع شود، همچنین وجود رگه‌هائی از خون روشن در اثر ایجاد شقاق مقعدی (فیسور آنال) نیز از دیگر علائم یبوست بشمار می‌روند، که اغلب با درمان مناسب، برطرف خواهند شد. یبوست مزمن در برخی موارد، به دلایلی که بسیاری از آنها هنوز ناشناخته‌اند ، یبوست کودک برطرف نشده و بگونه‌ای می‌شود که محتاج درمان خواهد بود، این حالت را یبوست مزمن می‌نامند. مشخص ترین علامت این حالت دفع مشکل و دردناک مدفوع است. معمولا با عبور مدفوع این درد برطرف می‌شود، تا بار دیگر که مجددا نیاز به دفع باشد که این سیکل تکرار خواهد شد. شدت این دردها می‌تواند به حدی باشد که کودک را از انجام اجابت مزاج تا مدتها منصرف کند! (تشدید مشکل). وجود شقاقی در اطراف مقعد (فیسور) که باعث دردناکی حرکات روده‌ای می‌شود و طفل را از انجام اجابت مزاج بر حذر می‌دارد، این مسئله نسبتا شایع بوده و بمرور زمان با تشدید یبوست شدیدتر هم می‌شود. ناخوشیهای خفیف و گذرا با اختلال تغذیه‌ای، تب، و کاهش یا ازبین رفتن فعالیتهای فیزیکی که عادات طبیعی روده را بر هم می‌زنند، مشکلات روحی و خلقی یا یادگیری که توالت کردن را با اشکال مواجه می‌کنند، دعوا کردن کودک بخاطر اجابت مزاج و ... نیز از جمله علل یبوست مزمن هستند. تغییر محیط، برای مثال رفتن به مدرسه و ترس از توالت آنجا، یا ناتوانی در تمیز کردن خود، نداشتن فرصت کافی برای اجابت مزاج، نیز از جمله علل این مشکل بشمار میروند. مقعد در حقیقت ساختمانی عضلانی دارد و بمرور زمان و در اثر تجمع مواد دفعی، کشیدگی پیدا کرده و حالت تنبلی بخود می‌گیرد به همین دلیل درمان یبوست مزمن معمولا به چند ماه وقت زمان نیاز دارد و در این مدت باید علل ایجاد کننده آن را شناسائی و برطرف کرد به همین دلیل از نگرفتن پاسخ مناسب در این مدت ناامید نشوید و درمان مناسب را به همراه اصلاح مشکلات زمینه‌ای و علل تشدید کننده یبوست را ادامه دهید. بندرت یبوست مزمن در اثر مشکلات مهمی از قبیل : فیبروز کیستیک، بیماری هیرشپرونگ، مسمومیت با سرب، پرکاری غدد پاراتیروئید، کم کاری غده تیروئید و آسیبهای نخاعی پدید می‌آید. تشخیص و درمان این موارد نیاز به متخصصین مربوطه دارد. درمانهای یبوست در منزل از نوشیدن مقدار کافی مایعات خصوصا آب، در کودکتان مطمئن شوید، در صورتی که تغذیه کودکتان را از شیر مادر به شیرهای مصنوعی تغییر داده‌اید، با نظر پزشکتان مقدار آب آن را افزایش دهید. در کودکان بالای 6 ماه آب میوه‌هایی مثل آب سیب و گلابی برای برطرف کردن یبوست استفاده کرد، می‌توانید با مقادیر کم شروع کنید و بمرور میزان آن را افزایش دهید. در صورتی که آب میوه‌ها برای برطرف کرن یبوست مؤثر نبودند، از رژیمهای غذائی پر فیبر، دو بار در روز استفاده کنید. از غذاهای پر فیبر اطفال می‌توان به انواع لوبیاها، نخود سبز، زردآلو، آلو و اسفناج اشاره کرد. ماساژ ملایم شکم کودک، می‌تواند از تا حدی مشکل او را برطرف کند، همچنین خواباندن او به پشت و خمیده نمودن پاهایش بسمت شکم، به همراه چرخش ملایم در جهت عقربه‌های ساعت نیز روش نسبتا مؤثری در برطرف کردن این مشکل می‌باشد. در کودکان بالای 6 ماه که از این روش نتیجه نگرفته باشند می‌توان (زیر نظر پزشک) از شیافهای گلیسرین برای نرم کردن مدفوع استفاده کرد. استفاده از این شیافها تنها برای یک تا دو بار مجاز است. در صورتی که پاسخ مناسبی از این کار حاصل نشد، حتما با پزشک خود مشورت نمائید. استفاده از روشهای تنقیه یا مصرف شل کننده‌های مدفوع بدون تجویز پزشک، توصیه نمی‌شود. نکات بسیار مهم در کودکان زیر 3 ماه اگر یبوست بیشتر از 24 ساعت بطول انجامید و در کودکان 3 ماهه تا 11 ساله اگر یک هفته درمان در منزل مفید واقع نشد، همچنین در موارد مزمن اگر بمرور بر شدت بیماری افزوده شود، یا مشکلات جدیدی در حال پیدایش است، درد مقعدی یا دردهای شکمی بوجود آیند، یا نسبت به قبل افزایش یابند، تب به تابلوی بیماری افزوده شود، خون در مدفوع دیده شود، مقدار آن نسبت به قبل بیشتر شود، یا بیشتر از یک هفته ادامه یابد، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

0 نظر
Security Code
خدمات کلینیک
نیاوران، بین یاسر و مژده ، نبش معظمی ، پلاک ۳۲۹ ، طبقه ۵ شرقی ، واحد ۲۷ همه روز ۸ الی ۱۸ تلفن : 22397913
ونک، خیابان گاندی شمالی، خیابان برادران شریفی، ساختمان مهر، پلاک 34، واحد 3 همه روزه بجز شنبه ها صبح و عصر تلفن : 88205805