در قرن شانزدهم بهوسیله اسپانیولیها به اروپا برده شد و اكنون در اروپا و آمریكا از نظر مصرف اولین سبزی است. سیب زمینی در تمام طول سال وجود دارد. سیب زمینی بهدلیل داشتن مقدار ویتامین C ضد بیماری اسكوربیت است و كشورهائی كه از این گیاه استفاده میكردند هیچگاه مردم آنجا به این بیماری دچار نمیشدند.
ساقه هوائی سیب زمینی دارای بریدگیهائی مركب از ۷ تا ۱۲ برگچه اصلی است و در فواصل این برگچه نیز برگچههائی كوچكتر وجود دارد. انواع مختلف سیب زمینی بر حسب رنگ گل و پوست غدههای زیر زمینی آن تقسیم بندی میشود. در روی پوست سیب زمینی سوراخهای كوچكی وجود دارد كه دارای جوانه است و این جوانهها است كه منشاء گیاه تازه است.
تركیبات شیمیائی
سیب زمینی دارای اسیدهای آلی مانند اسید سولانئیك، اسید نپتوتانیك و ساید فولیك میباشد. سیب زمینی نارس و همچنین برگ، گل و میوه سیب زمینی دارای كمی آلكالوئید سمی بهنام سولانین است بنابراین باید از مصرف سیب زمینی نارس و نیز برگ و گل و میوه سیب زمینی خودداری كرد.
جدول مواد موجود در صد گرم سیب زمینی خام
آب | ۷۵ گرم |
انرژی | ۶۰ كالری |
پروتئین | ۱/۸ گرم |
چربی | ۰/۱ گرم |
مواد نشاستهای | ۱۸ گرم |
سلولز | ۱/۵میلی گرم |
كلسیم | ۶ میلی گرم |
فسفر | ۵۰ میلی گرم |
پتاسیم | ۵۰۰میلی گرم |
آهن | ۰/۶میلی گرم |
سدیم | ۴ میلی گرم |
ویتامین آ | ۱۰ واحد |
ویتامین ب 1 | ۰/۱میلی گرم |
ویتامین ب 2 | ۰/۳۵میلی گرم |
ویتامین ب 3 | ۱ میلی گرم |
ویتامین ث | ۱۵ میلی گرم |
خواص داروئی
· برگ و میوه سیب زمینی بهعلت داتشم سولانین مخدر و آرام بخش است ولی بهعلت سمی نبودن نباید مورد مصرف داخلی قرار گیرد و باید فقط بهعنوان ضماد و استعمال خارجی استفاده شود.
· سیب زمینی بهعلت داشتن ویتامین C زیاد برای مقابله با بیماری اسكوربیت بهكار میرود.
· برای تسكین سوختگیها، سیب زمینی خام را رنده كرده و بهعنوان ضماد روی قسمت سوختگی بگذارید و هر چند دقیقه آن را عوض كنید و ضماد تازه روی آن قرار دهید.
· سیب زمینی دارای آنزیم مهاركننده میبنابراین ضد سرطان و ضد ویروس است مخصوصاً سیب زمینی در این مورد از شیر یا سویا قویتر است.
· پوست سیب زمینی ماننده پوست میوهها و سبزیجات دارای ماده آنتی اكسیدان است بنابراین از پیر شدن سلولها و نیز از بوجود آمدن سلولهای سرطانی جلوگیری میكند.
· سیب زمینی بهترین دارو برای آنهائی است كه بدنشان اسیدی است و اینگونه اشخاص باید سیب زمینی را با پوست و با بخار پخته و بخورند زیرا سیب زمینی آب پز و سرخ شده برعكس سیب زمینی با بخار پخته شده تولید اسید در بدن میكند.
· سیب زمینی داروی خوبی برای از بین بردن تورم است. برای این منظور سیب زمینی را طبقه طبقه كرده و در سوپ بیاندازید و بگذارید تقریباً نیمپز شده و سپس آن را بخورید.
· سیب زمینی بهعلت درا بودن پتاسیم زیاد تمیزكننده كبد نیز میباشد.
· سیب زمینی بدن را جوان میكند.
· سیب زمینی داروی بیماریهای قلب نیز میباشد.
· سیب زمینی قرمز درمان كننده بواسیر خونی و دردناك میباشد. برای این منظور سیب زمینی را بهطور باریك بریده و بهصورت شیاف درآورید و روی آن كمی روغن ویتامین E و یا وازلین مالیده و پس از قضای حاجت به داخل معقد بگذارید. این عمل را اگر چند روز ادامه دهید بواسیر برطرف میشود.
· برای درمان اسهال سوپ سیب زمینی را با شیر بپزید و آن را میل كنید. اسهال سریع متوقف میشود.
· طرز استفاده
· برای استفاده از سیب زمینی اگر آن را تكه میكنید باید فوراً از آن استفاده كنید زیرا خیلی زود اكسیده میشود و خواص خود را از دست میدهد. سیب زمینی را همیشه باید با بخار و یا در فر بپزید و یا خام آن را میل كنید زیرا خواص آن دست نخورده باقی میماند
· سیب زمینی سرخ شده غیر از اینكه خاصیتی ندارد بلكه برای بدن مضر هم است زیرا سرخ كردن سیب زمینی با روغن آن را ثقیلالهضم میسازد و باعث بیماریهای مختلفه میشود.
· مضرات
· سیب زمینی برای اشخاصی كه مبتلا به قند هستند مضر است زیرا بهعلت داشتن نشاسته قند خون را بالا میبرد و اینگونه اشخاص اگر بخواهند از فواید سیب زمینی استفاده كنند باید آن را تحت نظر پزشك یا متخصص تغذیه مصرف كنند و یا از مصرف آن خودداری كنند.