رايحه درماني (آروماتراپي) چيست ؟
آروماتراپي يا رايحه درماني استفاده از روغن هاي بدست آمده از گياهان مي باشد. در اين روش به منظور درمان عوارض ناشي از عفونت ها و بيماريهاي پوستي که به علّت نارسايي سيستم ايمني و استرس ايجاد مي شوند از روغن هاي گياهان ويژه اي استفاده مي شود.
اين روغن هاي حياتي بطور گسترده اي در سراسر اروپا مورد استفاده قرار مي گيرند. به تازگي شيوه اي از رايحه درماني در فرانسه رواج پيدا کرده است.
اخيراً در کشور آمريکا رايحه درماني جايگاه خود را در بين ساير علوم يافته است ، همچنين مؤسسه ملّي بهداشت در سال 1992 اين شيوه را بعنوان يک درمان غيرپزشکي به رسميّت شناخته و بدنبال آن مطالعاتي را جهت کاربرد آن به عنوان مکملي در کنار مراقبت هاي پزشکي نوين در بين ساير درمان هاي غيرپزشکي آغاز کرده است.
رايحه درماني يکي از شاخه هاي طب گياهي مي باشد – مطابق گفته هاي مايکل شولز رئيس سمينار آروماتراپي در لس آنجلس و کاليفرنيا آروماتراپي کاربرد دوگانه اي دارد. هر اسانسي بوي ويژه اي دارد که پس از استنشاق به قسمتي از مغز مي رسد که مسئول کنترل احساسات است. همچنين با نفوذ در پوست و ورود به جريان خون و دستگاه ايمني بطور فيزيولوژيک مؤثر واقع مي شود.
آيا از خواص ماساژ با رايحه درماني چيزي شنيده ايد ؟
ماساژ با اسانس هاي ويژه رايحه درماني به طرق زير تأثير مي گذارند :
1- از بين بردن سموم ساخته شده در عضلات و کاهش گرفتگي هاي مداوم
2- تحريک مستقيم لنفاوي و کمک به گردش خون و انتقال اکسيژن و نيتروژن به پوست ، عضلات و اندام هاي حياتي
3- تحريک و در صورت لزوم تسکين مستقيم عصبي مرکزي به منظور بهبود عملکرد دستگاه هاي بدن و کمک به افزايش حفظ سلامتي
4- تأثير بر غدد درون ريز و غدد مخاطي با کمک به ساخته شدن هورمون و حفظ شرايط متعادل بدن
5- ايجاد سلامت ذهني و جسمي ، کاهش استرس ، افزايش قدرت دفاعي بدن
رايحه درماني با قدمتي بيش از پنج هزار سال
رايحه درماني يعني استفاده از اسانس هاي معطر گياهي به منظور تحريک سلامت و نشاط در جسم ، فکر و انگيزه ها . رايحه درماني با قدمتي بيش از پنج هزار سال در حقيقت يکي از قديمي ترين روشهاي درمان است . اين روش به دليل وابسته بودن انسان در دوران باستان به محيط اطرافش براي تغذيه ، پوشش و محافظت ايجاد شد . در آن زمان انسان به دليل اشتياق و زيرکي در شناخت تمام چيزهاي اطراف و شيوه به کارگيري آنها براي بقاي خودش ، به سرعت روشهايي را براي بدست آوردن غذا ، درمان دردها و بيماري هاي مزمن از طريق گياهان و عطرها کشف کرد .
آروماتراپي به روش امروزي به وسيله مصريان آغاز شد . آنها از روش دم کردن براي استخراج روغن ها از گياهان معطر براي مقاصد پزشکي درماني ، آرايشي و نيز براي موميايي کردن اجساد استفاده مي کردند . به طور همزمان تمدن هاي چين باستان نيز برخي عطريات را بدين منظور مورد استفاده قرار مي دادند .
چيني ها در مراسم مذهبي از سوزاندن چوب و بخورهاي معطر براي اداي احترام به خدايان استفاده کرده و علاوه بر اين ، اسانس هاي معطر به منظور انجام ماساژ درماني و فشار درماني نيز به کار گرفته مي شد .
آروماتراپي براي قرن ها در هند نيز کاربرد داشته است . در طب آيوورودا ( سيستم طبابت در هند ) گياهان خشک و تازه براي ماساژ آروماتيک به عنوان جنبه مهمّي از درمان مورد استفاده بود .
اعتقاد بر اين است که احياي مجدد استفاده از روغن هاي معطر وامدار ابوعلي سينا فيلسوف و طبيب ايراني است . مطالعات علمي نشان داده اند که روغن هاي ضروري حاوي اجزاي شيميايي هستند که اثرات ويژه اي بر ذهن و جسم مي گذارند . ترکيب شيميايي آنها پيچيده بوده ولي عموماً حاوي الکل ها ، استرها ، کتون ها ، آلدئيدها و ترپن ها هستند . اين روغن ها حس بويايي ما را به شدّت تحريک مي کنند و ثابت شده بوها اثر مهمّي بر احساسات ما دارند .
پزشکان در کار با بيماراني که حس بويايي خود را از دست داده اند متوجّه شدند که زندگي بدون بو مي تواند منجر به افزايش مشکلات رواني از جمله اضطراب و افسردگي شود . ما توانايي تشخيص چند هزار بوي مختلف را داريم ، با بوييدن روغن هاي معطر گيرنده هاي بويايي ما در بيني مان تحريک شده و پيام به مراکز حسي در مغزمان ( سيستم ليمبيک ) وارد مي شود .
اين سيستم با قسمت هايي از مغز در ارتباط است که مربوط به حافظه ، تنفس ، گردش خون و غدد درون ريز ( غدد ترشح کننده هورمون ها ) هستند . خواص روغن ، بوي آن و اثراتش تعيين کننده چگونگي تحريک اين قسمتها هستند . به علاوه ، سيستم ليمبيک کنترل کننده خلق و خو ، احساسات و يادگيري در مغز است .
آروماتراپي براي استرس ، اظطراب و مشکلات روان تني ، دردهاي عضلاني و روماتيسمي ، اختلالات گوارشي و مشکلات زنانگي نظير سندروم قبل از قاعدگي ، دردهاي قاعدگي و افسردگي پس از زايمان مؤثر است .