بابونه گیاهی است دائمی و كوچك به‌ ارتفاع تقریباً ۳۰ سانتی‌متر دارای بوئی معطر كه در چمنزارها و اراضی شنی می‌روید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگ‌های آن كوچك متناوب و دارای بریدگی‌های باریك و نامنظم و پوشیده از كرك است. گل‌های آن مجتمع در یك طبق كه به‌طور منفرد در انتهای ساقه گل‌دهنده در تابستان ظاهر می‌شود‌. در هر طبق گل‌های سفید در اطراف و گل‌های زرد در قسمت وسط قرار دارند.

تركیبات شیمیائی

گل‌های بابونه دارای اسانس روغنی آنته مین ( Anthemine) تانن، فیتوسترول و همچنین ماده‌ای تلخ به‌نام اسید آنته میك Anthemique Acid می‌باشد.

خواص داروئی

·   بابونه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشك است و از تقویت كننده‌های تلخ به حساب می‌آید.

·   جالینوس حكیم آن را برای درمان تب و لرزهای نوبه‌ای به‌كار می‌برد.

·   بابونه اعصاب و قوای جنسی را تقویت می‌كند.

·   بابونه مقوی مغز است.

·   بابونه ادرار‌آور و قاعده‌آور است‌.

·   این گیاه ترشح شیر را در مادران شیر‌ده افزایش می‌دهد‌.

·   درمان‌كننده سردرد و میگرن است‌.

·   استفاده از بابونه سنگ مثانه را خرد و دفع می‌كند‌.

·   اگر كسی قطره قطره ادرار می‌كند به او چای بابونه دهید تا درمان شود.

·   بابونه درمان‌كننده كمی ترشحات عادت ماهیانه است‌.

·   برای درمان چشم‌درد‌، بابونه را در سركه ریخته و بخور دهید‌.

·   برای تسكین دردهای عضلانی چای بابونه بنوشید‌.

·   . جویدن بابونه برای التیام زخم‌های درمان مفید است‌.

·   خوردن ۵ گرم ریشه بابونه با سركه رقیق محرك نیروی جنسی است (ریشه بابونه گرم‌تر و خشك‌تر از گل بابونه است)

·   بابونه تب بر و تسكین دهنده درد است.

·   بابونه تقویت كننده معده است.

·   برای تسكین درد در هنگام دندان درآوردن بچه‌ها، به آنها چای بابونه بدهید.

·   برای رفع بی‌خوابی و داشتن یك خواب آرام و راحت، كافی است ده دقیقه قبل از اینكه به رختخواب بروید یك فنجان چای بابونه بنوشید.

·   بابونه درمان‌كننده بی‌اشتهائی است.

·   بابونه برای رفع ورم روده مؤثر است .

·   چای بابونه درمان‌كننده كم‌خونی است.

·   از بابونه برای رفع كرم معده و روده استفاده كنید.

·   بابونه تسكین‌دهنده دردهای عادت ماهیانه است

·   بابونه برای رفع زردی مفید است.

·   حمام بابونه اثر نیرو دهنده دارد. برای این منظور چند قطره اسانس بابونه را در وان حمام ریخته مدت یك‌ربع ساعت در آن دراز بكشید

·   برای تسكین درد، چند قطره اسانس بابونه را با یك قاشق روغن بادام مخلوط كرده و روی محل‌های دردناك بمالید درد را تخفیف می‌دهد.

·   اسانس بابونه مخلوط با روغن بادام برای رفع ناراحتی‌های پوستی نظیر اگزما، كهیر و خارش مفید است.

·   برای رفع گوش‌درد و سنگینی گوش‌، یك قطره روغن بابونه را در گوش بچكانید.

·   اسانس بابونه چون اثر قی‌آور دارد در مورد مسمومیت‌های غذائی مصرف می‌شود.

·   روغن بابونه را برای از بین بردن كمردرد، درد مفاصل و نقرس روی محل درد بمالید.

·   با چای بابونه اگر موهای بلوند را بشوئید آنها را روشن‌تر و شفاف‌تر می‌كند.

·   آنهائی‌كه یائسه شده‌اند بهتر است همه روزه چای بابونه بنوشند زیرا اختلالات یائسگی را برطرف می‌كند.

·   بابونه ضد آلرژی است.

·   یكی از مهمترین خواص بابونه درمان زخم معده و ورم معده است و این گیاه به آسانی این مرض را درمان می‌كند و آنهائی‌كه سال‌ها است با این مرض دست به گریبان هستند و از قرص‌های مختلف گران‌قیمت نظیر Lozac و Zantac و غیره استفاده می‌كنند می‌توانند با استفاده از بابونه خرج داروی خود را پس‌انداز كنند و همچنین سلامتی خود را بازیابند‌.

·   برای درمان زخم معده یك لیوان چای غلیظ بابونه درست كنید (۴ قاشق چایخوری بابونه در یك لیوان آبجوش و یا چهار تا چای كیسه‌ای بابونه در یك قاشق لیوان آب جوش‌) و صبح که ناشتا هستید این لیوان چای را بنوشید و سپس در رختخواب به پشت دراز بكشید و بعد از چهار دقیقه بخوابید و البته بعد از یك‌ربع ساعت می توانید صبحانه خود را میل كنید‌. این عمل را به مدت دو هفته ادامه دهید تا زخم و ورم معده به كلی شفا یابد.

·   طرز استفاده

·   ـ اسانس بابونه: حدود ۰/۸ تا ۱ درصد اسانس در این گیاه وجود دارد كه به‌وسیله تقطیر با بخار آب به‌دست می‌آید. رنگ این اسانس آبی روشن است ولی در اثر كهنه شدن به رنگ زرد مایل به قهوه‌ای درمی‌آید. بوی این اسانس بسیار قوی و طعم آن معطر و سوزانده است. اسانس بابونه در عطر‌سازی و برای معطر كردن غذاها به‌كار می‌رود.

·   ـ چای بابونه یا دم‌كرده بابونه: برای درست كردن چای بابونه یك قاشق چایخوری گیاه بابونه خشك را در یك فنجان آب جوش ریخته و به مدت ۵ دقیقه بگذارید دم بكشد.

·   ـ روغن بابونه با روغن زیتون: گل خشك بابونه را با برابر وزنش روغن زیتون مخلوط كرده و روی آتش ملایم بگذارید تا دم بكشد (نباید بجوشد) و گاه‌گاه آن را هم بزنید‌. سپس آن را از روی آتش بردارید و بگذارید تا مدت ۲۴ ساعت به حال خود بماند‌. سپس آن را از صافی با فشار در كرده و در شیشه‌ای در بسته نگهداری كنید (برای نفخ شكم و قولنج آن را روی شكم بمالید)

·   ـ روغن بابونه: برای تهیه روغن بابونه مقداری از گل خشك بابونه را با چهار برابر وزن آن روغن كنجد مخلوط كرده و سپس به اندازه دو برابر گل بابونه به آن آب اضافه كنید. آن را روی چراغ گذاشته و بگذارید بجوشد تا اینكه آب آن به كلی تبخیر شود و فقط روغن باقی بماند البته باید دقت كرد كه روغن نسوزد.

·   مضرات

·   مضرات خاصی برای آن بیان نشده است.