درخت انجیر از زمانهای بسیار قدیم وجود داشته و از آن استفاده زیادی میشده است. در تورات از این درخت نام برده شده و اشعیای نبی یكی از انبیای بنی اسرائیل خرقیا پادشاه آن زمان را در حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد با انجیر مداوا كرده است. درخت انجیر بومی آسیای غربی و كشورهای مدیترانه است و از آنجا به عربستان، سوریه و اسرائیل برده شده است.
درخت انجیر در نزد یونانیان مقدس و محترم بوده بهطوری كه صادرات آن ممنوع اعلام شده بود. شاعران و نویسندگان یونانی مانند هومر، هرودوتوس و افلاطون در نوشتهها و اشعار خود آن را ستودهاند در اوایل قرن هجدهم، انجیر بهوسیله میسیونرهای مذهبی اسپانیایی به كالیفرنیا برده شد و امروزه بمقدر زیاد در این ایالت و ایالات جنوبی آمریكا كشت میشود. حدود ۸۵ درصد از محصول انجیر بهصورت خشك به بازار عرضه میشود زیرا انجیر رسیده زود خراب میشود. انجیر درختی است با برگهای زرد و پنجهای بهرنگ سبز خاكستری كه بلندی آن تا شش متر میرسید و چون در مقابل سرمای شدید مقاومت ندارد بنابراین در مناطق معتدله و گرمسیر كشت میشود. درخت انجیر معمولاً از سال چهارم شروع به میوه دادن میكند و تا سن بیست سالگی میوه میدهد.
تركیبات شیمیائی
انجیر میوه مغذی و خوش طعمی است، دارای مواد قندی، مواد ازته، چربی، مواد معدنی، آمینو اسید، آنزیمهای مختلف و كاروتن میباشد. در برگهای آن حدود ۰۶/۰ درصد مواد تلخی مانند فیكوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود دارد.
شیره سفیدی كه با شكستن شاخههای درخت انجیر و یا از میوه نارس آن خارج میشود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین برده و میكشد. برگهای انجیر دارای كوسایداروتین Glycosiderutin میباشد.
جدول مواد موجود در صد گرم انجیر رسیده و تازه
انرژی | ۸۰ كالری |
مواد قندی | ۴ گرم |
پروتئین | ۱/۵ گرم |
چربی | ۰/۵ گرم |
كلسیم | ۲۰ گرم |
فسفر | ۵۵ میلی گرم |
سدیم | ۳۵ میلی گرم |
پتاسیم | ۶۵ میلی گرم |
ویتامین آ | ۸۰ واحد |
ویتامین ب ۱ | ۰/۲ میلی گرم |
ویتامین ب ۳ | ۰/۷ میلی گرم |
ویتامین ث | ۲ میلی گرم |
خواص داروئی
· انجیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است.
· انجیر تعرق بدن را زیاد میكند.
· ادرارآور است.
· حرارت بدن را كاهش میدهد.
· چاقكننده است و آنهائیكه میخواهند وزن اضافه كنند و یا برای بیمارانی كه دوره نقاهت خود را میگذرانند بسیار مفید است. بدین منظور میتوان آن را با شیر سویا مخلوط كرده و بین غذاها خورد.
· انجیر یبوست را برطرف میكند و یكی از بهترین میوهها برای تمیز كردن روده بزرگ و رفع یبوست است. در قیم برای از بین بردن یبوست از شربت انجیر استفاده میكردند.
· برای درمان ناراحتیهای سینه حدود ۲۰ گرم از خرما، عناب، انجیر خشك و مویز را با هم مخلوط كرده و آسیاب كرده سپس این پودر را با یك لیتر آب جوشانده تا حجم آن به نصف برسد. از این جوشانده میتوان به مقدار سه فنجان در روز مصرف نمود.
· جوشانده انجیر خشك درمانكننده التهاب مجاری دستگاه تنفسی، كلیه، ذاتالریه، ذاتالجنب، سرخك، مخملك و آبله میباشد.
· جوشانده غلیظ انجیر خشك برای رفع سرماخوردگی بسیار مفید است.
· برای برطرف كردن سیاه سرفه، برونشیت و ذاتالریه از قهوه انجیر استفاده كنید و برای درست كردن این قهوه انجیر را ابتدا بو داده و سپس آن را آسیاب كنید تا بهصورت پودر درآید.
· انجیر دستگاه هاضمه را تقویت میكند
· انجیر برای درمان سوء هاضمه مفید است.
· سوپ انجیر بسیار مقوی است و برای افزایش شیر در زنان شیرده مفید است. برای تهیه سوپ، انجیر نارس را با گوشت بپزید.
· برای برطرف كردن ورم گلو، ۵۰ گرم انجیر زرد را در ۵۰۰ گرم شیر ریخته و مدت ۱۵ دقیقه بگذارید سپس آن را غرغره كنید و مقداری از آن را نیز بنوشید (میتوانید آن را با عسل هم شیرین كنید.)
· جوشانده انجیر خشك در شیر برای درمان آنژین، ورم لثه و ورم مخاط دهان نیز مؤثر است.
· یكی از داروهای بسیار مؤثر برای درمان آرتروز و درد مفاصل، مخلوط شیر بز و انجیر سیاه میباشد. این مخلوط سموم مختلف را از بدن خارج كرده و درد را از بین میبرد.
· انجیر را میتوان همراه با میوههای دیگر مصرف كرد انجیر با میوههای اسیدی مانند پرتقال و گریپ فروت سازگار نیست.
· انجیر برای آنهائیكه قند خونشان پائین میآید و یكباره احساس ضعف میكنند مناسب است زیرا قند آن بهسرعت در روده كوچك جذب میشود.
· خوردن انجیر باعث افزایش نیروی جنسی میشود.
· انجیر تقویتكننده كبد است.
· اگر ترشح ادرار كم باشد خوردن انجیر باعث ازدیاد آن میشود.
· برای برطرف كردن ورم بناگو ش و دملها ، ضمادی از انجیر خشك با آرد گندم درست كرده و روی ورم دمل بگذارید.
· دمكرده انجیر با شنبلیله برای سینه درد و رفع خشونت سینه مفید است.
· برای رفع ورم طحال، انجیر را به مدت نه روز در سركه خیس كنید و هر روز پنج عدد آن را با سركه بخورید.
· انجیر ضد سرطان است.
· انجیر در معالجه بیماریهای پوستی مؤثر است.
· ـ خواص شیره درخت انجیر:
· مسهل بسیار خوبی است.
· دارای دیاستازهای مختلفی است و برای نرم و ترد كردن گوشت بهكار میرود.
· برای معالجه بیماریهای پوستی مفید است.
· شیره درخت انجیر را اگر به مدت چند روز روی زگیل و یا میخچه پا بگذارید آن را از بین میبرد.
· شیره درخت انجیر را با زرده تخم مرغ و یا روغن مخلوط كنید و روی زخمها بگذارید باعث التیام آنها خواهد شد.
· . ضماد شیره درخت انجیر با شنبلیله برای رفع نقرس مفید است.
· . برای معالجه جراحتهای پوستی ضمادی از شیره درخت انجیر با آرد جو درست كرده روی آنها بگذارید.
· مالیدن شیره درخت انجیر بر روی سر از ریزش مو جلوگیری میكند.
· ـ خواص برگ انجیر:
· برگ پخته درخت انجیر ملین است.
· برگ انجیر را له كنید و برای برطرف كردن درد بواسیر بر مقعد بمالید.
· ۳. برای برطرف كردن ورم و تومورهای مختلف برگ انجیر را روی این قسمتها بگذارید.
· ۴. جوشانده ساقههای جوان درخت انجیر آب اضافی را از بدن خارج میكند.
· ۵. برای درمان اسهالهای ساده و خونریزیهای مختلف از جوشانده پوست تازه درخت انجیر استفاده كنید
· ۶. برگ درخت انجیر را در آب جوش ریخته و بگذارید كمی سرد شود و داخل لگنی بریزید و داخل آن بنشینید بواسیر دردناك و متورم را درمان میكند.
· ۷. جوشانده برگ درخت انجیر شكم درد را برطرف میكند
· مضرات
· انجیر برای كبدهای ضعیف مناسب نیست و آنهائی كه كبد ضعیف دارند باید انجیر را با گردو بخورند. زیادهروی در مصرف انجیر تولید نفخ شكم و اسهال كرده و برای چشم نیز مضر است.