درخت میخك بومی جزائر اندونزی و اقیانوسیه است و بهعلت زیبائی خاصی كه دارد امروز در بیشتر نقاط دینا بهعنوان درخت زینتی پرورش داده میشود. البته در مناطق سردسیر این گیاه در گلخانه و گرمخانه نگهداری میشود. در قدیمالایام میخك ادویهای گران قیمت بوده كه تنها پادشاهان و ثروتمندان مكی توانستند از آن استفاده كنند.
میخك درختی است كوچك و مخروطی شكل كه برگهای آن هیچ وقت زرد نمیشود و در تمام طول سال سبز است. ارتفاع این درخت تا ۱۰ متر میرسد. برگهای آن نوك تیز و بیضوی و دم برگهای آن قرمز رنگ است و به درخت زیبائی مخصوصی میدهد گلهای میخك كوچك و مجتمع بهصورت خوشههائی شامل ۱۰ تا ۲۵ گل میباشد. وجه تسمیه این درخت بدین دلیل است كه غنچههای خشك شده آن كه كوچك و به طول یك سانتیمتر است به شكل میخ كوچك میباشد.
تركیبات شیمیائی
غنچههای درخت میخك پس از باز شدن یعنی قبل از اینكه رنگ خاكستری و ارغوانی آن تبدیل به قرمز شود باید چیده و خشك نمود. میخك كه بهعنوان ادویه و دارو بهكار میرود پودر این غنچهها میباشد.
میخك دارای ۱۶ درصد و ساقههای درخت در حدود ۵ درصد و برگهای آن دارای ۲ درصد اسانس روغنی میباشد كه از تقطیر این قسمتها بهدست میآید .اسانس میخك دارای بوئی قوی و طعمی سوزاننده میباشد. این اسانس سفید رنگ بوده كه اگر در مجاورت هوا قرار گیرد رنگ آت تیره و غلیظ میشود. اسانس میخك دارای اوژنول، كاربو فیلین، الكل بنزیلیك، بنزوات دو متیل، فورفوول و اتیلن میباشد
اوژنول كه ماده اصلی میخك میباشد آرامكننده و ضدعفونی كننده است و از آن در دندانپزشكی برای آرام كردن درد دندان استفاده میشود.
خواص داروئی
· میخك یعنی خشك شده غنچه درخت میخك از دو هزار سال پیش بهعنوان ادویه بهكار میرفته است. میخك از نظر طب قدیم ایران خیلی گرم و خشك است و دارای خواص بسیاری است.
· برای رفع دنداندرد و گوشدرد یك قطر از اسانس میخك و یا روغن آن را روی دندان بمالید و یا در گوش بچكانید
· میخك تقویتكننده مغز میباشد و كسانیكه حافظه ضعیف دارند باید از دم كرده میخك استفاده كنند.
· میخك از سرطان جلوگیری كرده و حتی درمان كننده سرطان میباشد.
· برای رفع سردرد مفید است.
· در برطرف كردن فلج و لقوه مؤثر است.
· . ضعف اعصاب را درمان میكند.
· برای رفع تنگی نفس مفید است.
· كسانیكه مبتلا به بیماری وسواس هستند برای درمان آن باید میخك بخورند.
· مقوی معده و جهاز هاضمه است.
· كبد و كلیه را تقویت میكند.
· سكسكه را برطرف میكند.
· برای تقویت نیروی جنسی سردمزاجان مفید است بدین منظور باید ۲ گرم از پودر میخك را با شیر مخلوط كرده و هر روز به مدت یك هفته از آن استفاده كرد.
· كسانیكه قطره قطره ادرار میكنند برای درمان آن باید چای میخك بنوشند.
· میخك اشتهاآرو است.
· ۱۶. بدن را تقویت میكند.
· ۱۷. برای ترمیم قرنیه چشم و برطرف كردن لكه در چشم، میتوان چند قطره از محلول آبی میخك در چشم بچكانید.
· ۱۸. میخك تببر است.
· ۱۹. میخك كرم كش است و داروهای كرم كش دارای میخك میباشند.
· ۲۰. برای گردش خون و قلب مفید است.
· ۲۱. اسهال و دلدرد را تقویت میكند
· ۲. برای درمان كمردرد، چای میخك و یا دو قطره اسانس میخك را با آب گرم و یا چائی مخلوط كرده و بنوشید.
· ۲۳. نوشیدن یك فنجان چای میخك بعد از غذا گاز و درد معده را از بین میبرد.
· ۲۴. استفاده از میخك گرفتگی عضله را از بین میبرد.
· طرز استفاده
· برای تهیه چائی یا دمكرده میخك مقدار ۱۰ گرم میخك را با یك لیتر آب جوش مخلوط كرده و به مدت ۵ دققیه دم كنید.
· مضرات
· همانطور كه گفته شد میخك بسیار گرم است و بنابراین برای گرممزاجان مناسب نیست و ممكن است باعث ناراحتی كلیه و رودهها شود اینگونه افراد باید میخك را با صمغ عربی مخلوط كرده و بخورند.