محل گرههای ساقه كه در تماس با زمین است ریشههای خارج شده كه ساقه جدید را درست میكند بنابراین اگر شما فقط یك ساقه نعناع در باغچه خود بكارید بهزودی تمام باغچه شما پر از نعناع میشود. برگهای نعناع بیضی شكل، نوك تیز و دندانهدار میباشند. گلهای آن بسته به نوع نعناع ممكن است قرمز، ارغوانی یا سفید باشد. نعناع در مناطق معتدل و آفتابگیر به خوبی رشد میكند.
نعناع از قدیمالایام بهعنوان یگ گیاه معطر و اشتهاآور و برای ناراحتیهای دستگاه گوارش بهكار رفته است. بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشتههای خود یاد كرده است در قرون وسطی از نعناع در معالجه بیماریها و برای التیام زخمها و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده میشود.
تركیبات شیمیائی
نعناع دارای مادهای بهنام منتول میباشد كه ایجاد احساس خنكی در دهان میكند. مقدار منتول در نعناع بسته به نوع آن از ۳۵% تا ۵۵% تغییر میكند كه البته اگر نعناع دیر كنده شود مقدار منتول آن تا حدود ۳۰% پائین میآید.
خواص داروئی
· نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتاً گرم و خشك است و از نظر خواص داروئی از پونه قویتر است. از نعناع اسانس، روغن و تنطور تهیه میكنند كه مصارف طبی مختلفی دارد.
· نعناع بادشكن است و گاز معده و روده را از بین میبرد.
· نعناع تقویتكننده معده وبدن است.
· نعناع ضد تشنج و ضد سرفه است.
· یك فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام میكند.
· نعناع مسكن، آرام بخش و قاعدهآور است.
· استفاده از نعناع درد شكم را برطرف میكند.
· نعناع درمان سرماخوردگی و آنفوانزا میباشد.
· نعناع ناراحتیهای عصبی را برطرف میكند.
· برای تسكین درد دندان نعناع را دردهان گذاشته و بجوید.
· آشامیدن چای نعناع و یا عصاره نعناع خونریزی سینه را قطع میكند.
· كمپرس نعناع درد سینه و پهلو را از بین میبرد.
· نعناع كرمهای روده و معده را میكشد
· برای از بین بردن سكسكه و دل بههمخوردگی و استفراغ نعناع را با انار ترش بخورید.
· نعناع ادرار را زیاد میكند.
· برای رفع قولنح و دردهای روده و معده و هضم نشدن غذا چای نعناع بنوشید.
· برای از بین بردن گلو درد چای نعناع غرغره كنید.
· نعناع معرق است بنابراین تب را پائین می آورد.
· در هنگام سرماخوردگی بینی را با چای نعناع بشوئید.
· یكی از فرآوردههای نعناع اسانس نعناع است كه از تقطیر برگ و سرشاخههای گلدار نعناع تحت اثر بخار آب تهیه میشود و دارای ۵۰% تا ۷۰ % منتول می. اسانس نعناع كه در كشور انگلستان تهیه میشود شهرت خاصی دارد. این اسانس بهعنوان تقویتكننده معده بادشكن، ضد عفونی كننده، رفع دلپیچه بچهها و اسهال بهكار میرود. برای استفاده از اسانس نعناع كافی است كه مقدار یك تا سه قطره آن را با یك لیوان آب و یا نوشابه مخلوط كرده و بنوشید.
· اسانس نعناع را نباید به مقدر زیاد برای كودكان و نوزادان استفاده كرد زیرا روی حركات تنفسی و قلب اثر گذاشته و ممكن است كه خطرناك باشد.
· اگر اسانس نعناع به مقدار زیاد مصرف شود فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده را از بین میبرد.
· برای رفع سردردهای میگرنی میتوان از اسانس نعناع ۳گرم، روغن زیتون ۲ گرم، لانولین ۵ گرم پمادی تهیه كرد و در نقطهای كه درد میكند بمالید.
· برای ضد عفونی كردن بینی محلولی از اسانس نعناع ۱ گرم و روغن بادام شیرین ۴۰ گرم تهیه كرده و به مقدار پنج قطره در هر سوراخ بینی بچكانید
· اگر بدن شما خارش دارد مقدار ۲ گرم اسانس نعناع را در ۵۰ گرم وازلین ریخته، خوب با هم مخلوط كرده و در محل خارش بمالید. اگر از بیماری رماتیسم و آرتروز رنج میبرید از روغن نعناع استفاده كنید طرز استفاده از آن به این صورت است كه ۲ قطره روغن نعناع را با یك قاشق سوپخوری روغن بادام مخلوط كرده و محلهای دردناك را با آن ماساژ دهید.
· برای رفع سردرد از كمپرس نعناع استفاده كنید بدین ترتیب كه ۱۰قطره روغن نعناع را با یك لیوان آب سرد مخلوط كرده و در یك كاسه بریزید سپس یك پارچه كه به اندازه پیشانی باشد در آن فرو برده آب اضافی آن را بگیرید و روی پیشانی و شقیقهها بگذارید تا سردرد برطرف شود.
· نعناع بهترین دوست كبد است. كبد را تمیز كرده و صفرا را رقیق میكند و كلسترول خون را پائین میآورد. برای این مورد چای نعناع را قبل از غذا بنوشید.
· نعناع با تمام خواصی كه گفته شد اگر زیاد مصرف شود سیستم گوارشی را تحریك میكند اگر شما دو تا سه فنجان چای نعناع در روز بنوشید بهتر است كه بعد از دو هفته چند روزی آن را قطع كرده و دوباره شروع كنید.
· مضرات
· مضرات خاصی برای آن بیان نشده است.